Aena, als reactie op de druk van ondernemers en lowcostluchtvaartmaatschappijen —Vueling, Iberia Express, Ryanair, EasyJet en Wizz Air, onder anderen— heeft een systeem van bonussen ingevoerd op de luchthaventarieven tijdens de zogenaamde “daluren” (van 7:00 tot 9:00 uur ’s ochtends en van 18:30 tot 21:00 uur). Deze tijdvakken, ontworpen om vluchten in perioden van lage vraag te stimuleren, zijn uitgegroeid tot 53 % van het totale passagiersverkeer op Gran Canaria, een brute sprong vanaf de 38 % die ze in 2019 vertegenwoordigden. Het probleem is dat degenen die deze tarieven aanvragen en ervan profiteren liever andere verantwoordelijken zoeken voor de overbelasting van de GC-1, de levensader die de luchthaven verbindt met het zuiden en Maspalomas. Wat er gebeurt, is dat deze weg het niet meer aankan: de vluchten nemen toe, de wegen raken dicht. Pure logica. Oplossing? De daluren veranderen, maar dat is onhaalbaar in de ogen van Aena en de Luchthaven van het Cabildo van Gran Canaria (de feitelijke eigenaar), dat zou hen failliet doen gaan.
Het verkeer op de GC-1 is veranderd in een ondraaglijke flessenhals. In 2024 waren er 134 ongevallen, 22 % meer dan vijf jaar daarvoor, met duidelijke pieken in de gesubsidieerde uren. De reistijd is in sommige tijdvakken verdubbeld, met gemiddelde snelheden die zijn gedaald tot 59 kilometer per uur doordeweeks en tot 44 in de weekenden. Er zijn meer dan 7,5 miljoen verplaatsingen per jaar geregistreerd, een toename van 27 %, en 2,3 miljoen daarvan concentreren zich precies op het moment dat de gesubsidieerde vluchten landen en vertrekken. De verkeerschaos is geen toeval.
De kosten van deze file zijn niet alleen economisch, maar ook reputatiegebonden. Vervoersbedrijven besteden jaarlijks 8 miljoen euro aan brandstof en verloren arbeidstijd. Maar het echte drama speelt zich af in Maspalomas: de luxehotels, met gemiddelde dagtarieven boven de 180 euro, hebben hun reserveringen in het eerste kwartaal van 2025 met 6 % zien dalen. Ondertussen stijgt het lowcosttoerisme met 12 %, met een gemiddelde besteding per bezoeker die nauwelijks de 590 euro haalt. Het traditionele kwaliteitsmodel wordt bedreigd door hetzelfde systeem dat de massale komst van goedkope reizigers bevordert.
Aena heeft in 2024 bijna 190 miljoen euro binnengehaald dankzij deze beleidsmaatregelen, maar de publieke investering om de GC-1 te verbeteren bedroeg slechts 2,6 miljoen. De kloof tussen inkomsten en uitgaven is schandalig, vooral wanneer wordt verwacht dat de luchthaven in 2030 16 miljoen passagiers zal afhandelen, waarvan 75 % in daluren zal vliegen. Dit betekent meer dan 10 miljoen extra verplaatsingen per jaar, wat de GC-1 zal veranderen in een permanente file en de ritten zal verlengen tot meer dan 60 minuten.
Zonder een serieus plan, de al jaren beloofde en nooit gerealiseerde spooroplossing, zijn Maspalomas en heel het zuiden van Gran Canaria gedoemd tot een economische en sociale ineenstorting die meer dan 180 miljoen euro per jaar aan verliezen kan kosten. Dezelfde Aena die verse winst binnenharkt, voedt een perfecte storm van overbelasting die een van de belangrijkste toeristische motoren van de Canarische Eilanden lamlegt.
Bron: maspalomas24h